با سری مقالات آموزشی سایت ایتسکا (خانه بورس ایران) در خدمت علاقه‌مندان بازارهای مالی هستیم. در این مقاله به بررسی تفاوت قیمت پایانی با قیمت معامله‌شده در بازار بورس ایران خواهیم پرداخت.
مقدمه
بعد از آن که در کارگزاری ثبت‌نام کردم، به مدت سه روز با هیجان تمام منتظر کد بورسی بودم تا به‌محض صادر شدن و اختصاص رمز از سمت کارگزاری شروع به معامله کنم.
روزی که کارگزاری اطلاعات کد بورسی و رمز عبور را برایم ایمیل کرد با تمام هیجانم به‌سرعت وارد پنل کارگزاری شدم تا سهمی را بخرم که دوست بورسی‌ام معرفی کرده بود.
به محض ورود متوجه وجود دو قیمت در پنل کارگزاری شدم؛ قیمت پایانی و قیمت معامله شده، همین‌جا بود که متوجه شدم، علاوه بر تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال به یک دانش دیگر به نام تابلو خوانی نیاز دارم.
در این مقاله به مقایسه قیمت پایانی با قیمت معامله شده، تفاوت‌ها و… خواهم پرداخت، تا آخر مقاله با من همراه باشید.
حجم مبنا
حجم مبنا یکی از مهم‌ترین عناصر اثرگذار بر روی قیمت پایانی سهم است، به همین دلیل قبل از توضیحات قیمت پایانی به توضیح قیمت حجم مبنا می‌پردازم.
خود سازمان بورس حجم مبنا را این‌چنین تعریف می‌کند؛ حجم مبنـا، حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید در طول روز، معامله شود تا قیمت سهم، بتوانـد بر اساس سقف دامنه نوسان، افزایش یا کاهش یابد.
حجم مبنا برای هر سهمی منحصربه‌فرد بوده و در بازارهای اول و دوم بورس و فرابورس نیز متفاوت است.
قانون حجم مبنا به دلیل جلوگیری از ایجاد افزایش قیمت کاذب در بازار بورس وضع‌شده است؛ زیرا قبل از وضع قانون حجم مبنا با چند معامله کوچک قیمت پایانی صد درصد تغییر می‌کرد، افراد نوسان گیر نیز از این موقعیت سوء استفاده می‌کردند.
در ادامه به تعریف قیمت معامله‌شده و قیمت پایانی خواهیم پرداخت.
قیمت معامله‌شده
قیمت معامله‌شده، قیمتی است که آخرین بار سهام در آن قیمت معامله‌شده است. قیمت معامله‌شده نوسان زیادی دارد، به همین دلیل اصلاً قابل استناد نیست.
اما برای سفارش گذاری در بورس قیمت معامله‌شده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، سفارش‌ها باید نزدیک به قیمت معامله‌شده تنظیم شوند تا سهم به فروش رود.
سود و زیان نمایش داده شده در پنل کارگزاری معمولاً بر اساس قیمت معامله‌شده محاسبه و به‌روز می‌شود و با تغییر قیمت معامله‌شده، سود و زیان نیز دچار تغییر می‌شود. البته می‌توانید به‌صورت دستی، محاسبه سود بر اساس قیمت معامله‌شده را به محاسبه سود بر اساس قیمت پایانی تغییر دهید.
نکته مهم!! سود و زیان نمایش داده در پنل کاربری فقط یک احتمال است؛ در واقع تا شما اقدام به فروش سهمی نکنید، سود یا زیان شما واقعیت ندارد.
تعریف قیمت پایانی
قیمت پایانی درواقع همان قیمت مبدأ در روز آینده معامله سهام است؛ در واقع قیمت پایانی در مبدأ قیمت قرارگرفته و قیمت می‌تواند 5 درصد بالاتر رفته یا 5 درصد کاهش یابد.
لزوماً قیمت پایانی با قیمت معامله‌شده سهام برابر نیست، زیرا تغییر قیمت پایانی ارتباط مستقیمی با دو فاکتور اساسی دارد.
دو فاکتور اساسی برای تعیین قیمت پایانی
یک. بیش‌تر حجم معامله روی چه قیمتی معامله‌شده است.
برای مثال 70 درصد معاملات روز سهم در قیمت 100 تومان و 30 درصد دیگر معاملات در قیمت 200 تومان معامله‌شده است، حال قیمت پایانی این سهم از محاسبه میانگین وزنی این دو قیمت تعیین می‌شود.
دو. حجم مبنا تأثیر قابل‌توجهی بر روی قیمت پایانی دارد.
اگر صد درصد حجم مبنا معامله شود، قیمت پایانی به‌اندازه 5 درصد محدوده نوسان می‌تواند کاهش یا افزایش یابد، اگر میزان معاملات بر روی سهمی از حجم مبنا آن کمتر باشد، درصد افزایش یا کاهش قیمت سهم نیز کمتر از حداکثر محدوده‌ی دامنه نوسان تعیین‌شده بر اساس مقررات خواهد بود.
برای مثال ممکن است، در پایان روز کاری قیمت معامله‌شده 5 درصد کاهش یا افزایش داشته باشد، اما اگر حجم معاملات، کمتر از حجم مبنا آن باشد، قیمت پایانی بر اساس تغییرات حجم مبنا کاهش یا افزایش می‌یابد.
تا به این‌جای مقاله تلاش کردم تا شما را با قیمت پایانی و قیمت معامله آشنا کنم. برای یادگیری مبحث مهم تابلوخوانی در بورس باید تمام موارد موجود در تابلو بورس از جمله قیمت پایانی، حجم مبنا و… به خوبی یادبگیرید.
برای آگاهی بیش‌تر از آموزش‌های تابلوخوانی می‌توانید به سری مقالات آموزش تابلوخوانی سایت ایتسکا مراجعه کنید.