با سری مقالات آموزشی سایت خانه بورس ایران در خدمت شما معامله‌گران عزیز هستیم، در این مقاله به شکل تفصیلی درباره انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و ویژگی‌های هریک از آن‌ها بحث خواهیم کرد.
در مقاله همه‌چیز درباره صندوق سرمایه‌گذاری می‌توانید درباره صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نحوه تشکیل صندوقها، قوانین، مزایا و معایب آن اطلاعات بیش‌تری کسب کنید.
انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری
تنوع یکی از مهم‌ترین مزیت‌های سرمایه‌گذاری در صندوقها است؛ این تنوع به شکلی است که فعالان بازار سرمایه با هر سلیقه‌ای که باشند، به‌راحتی می‌توانند واحدهای مختلف انواع صندوقها را خریداری کنند.
درواقع تفاوت اصلی صندوقها، تنوع در سبد دارایی آن‌ها است؛ سبد سهام صندوقها معمولاً از گزینه‌های کم ریسک مثل سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سایر گزینه‌های با ریسک بالا تشکیل می‌شود.
به‌طورکلی تاکنون حدود 200 صندوق سرمایه‌گذاری فعال در ایران ثبت‌شده و فعالیت می‌کنند؛ این صندوقها معمولاً در 8 دسته عمومی قرار می‌گیرند.
این دسته‌بندی بر اساس تنوع سبد سهام و عمده فعالیت صندوق تعیین می‌شود.
در ادامه به معرفی انواع دسته‌بندی‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری خواهیم پرداخت.
دسته‌بندی صندوق‌های سرمایه‌گذاری بازار بورس ایران
- صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
- صندوق سرمایه‌گذاری در سهام
- صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
- صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
- صندوق قابل معامله(ETF)
- صندوق‌های نیکوکاری
- صندوق‌های تأمین مالی
- صندوق‌های اختصاصی بازار گردان
صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
اگر قدرت ریسک‌پذیری کمی دارید و به دنبال سرمایه‌گذاری امنی به‌مانند بانک هستید، سرمایه‌گذاری در صندوق‌های با درآمد ثابت گزینه مناسبی برای شماست.
این صندوقها سرمایه‌های مردم را در اوراق کم ریسک مانند سپرده‌های بانکی، اوراق مشارکت، و سایر اوراق بدون ریسک قابل معامله در بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند. و سود اعطایی آن‌ها کمی بیش‌تر از سود بانکی است.
قیمت هر واحد صندوق به‌صورت روزانه بر اساس ارزش خالص روز دارایی‌های صندوق محاسبه‌شده و می‌تواند دارای پرداخت سود نقدی باشد یا نباشد.
دو نوع صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت
صندوقی که سود پرداخت می‌کند، درواقع هنگام افزایش قیمت مقداری از واحدها را ابطال کرده و ارزش ریالی آن‌ها را به مالک پرداخت می‌کند.
صندوقی که سودی پرداخت نمی‌کند نیز درواقع هنگام افزایش قیمت سودی برای پرداخت ندارد و با نگهداری سهام باعث سود مرکب مالک می‌شود.
شما بر اساس استراتژی سرمایه‌گذاری خودتان می‌توانید یکی از انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت را انتخاب کنید.
صندوق سرمایه‌گذاری در سهام
این نوع صندوق تقسیم سود دوره‌ای ندارد؛ زیرا اغلب دارایی آن از سهام شرکت‌های پذیرفته‌شدهٔ بورسی تشکیل‌شده است و سود صندوق سهامی ناشی از تفاوت قیمت خریدوفروش واحدهای صندوق است.
صندوق سهامی به دلیل سرمایه‌گذاری بر روی سهام شرکت‌های بورسی دارای ریسک بالایی بوده و بالطبع دارای سوددهی بالایی است.
بنابراین مناسب افرادی است که ریسک‌پذیری بالایی دارند و برای مدت طولانی می‌خواهند در بازار سهام سرمایه‌گذاری کنند.
این نوع صندوق در مقابل ریسک بالای خود، دارای سوددهی و مزایای بالایی نیز است؛ درواقع شما با خرید واحدهای صندوق سهام، ارزش پول خود را در مقابل تورم حفظ کرده و سرمایه نقدی شما توسط افراد خبره بورسی وارد بازار سهام می‌شود.
صندوق سرمایه‌گذاری مختلط
صندوق سرمایه‌گذاری مختلط مناسب افرادی است که نه به‌قدری ریسک گریزند که واحدهایی از صندوق‌های با درآمد ثابت خریداری کرده و نه به حدی ریسک‌پذیرند که با خیال آسوده در واحدهای صندوق سهامی سرمایه‌گذاری کنند.
این صندوقها ترکیبی از سهام شرکت‌ها و اوراق مشارکت و اوراق با درآمد ثابت هستند.
صندوق سرمایه‌گذاری شاخصی
هدف صندوق‌های سرمایه‌گذاری شاخصی نزدیک شدن و پیروی از یکی از شاخص‌های بازار سرمایه است. صندوق‌های شاخصی سعی دارند خودشان را به شاخص بورس نزدیک کنند.
معمولاً 80% پرتفوی صندوق شاخصی را سهام شاخص ساز به خود اختصاص داده و 20% آن شامل اوراق قرضه و سپرده‌های با درآمد ثابت است.
صندوق قابل معامله(ETF)
صندوق ETF یا Exchange-traded fund ساختاری شبیه به صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک دارند و از دارایی‌های متنوعی تشکیل می‌شوند؛ همچنین مانند سهام شرکت‌ها در طول روز کاری بازار بورس قابل خریدوفروش هستند.
در صندوق ETF ضامن نقد شوندگی جای خود را به بازار گردان می‌دهد و اگر تقاضایی یا عرضه‌ای در بازار وجود نداشته باشد، این بازار گردان است نقش عرضه‌کننده یا تقاضاکننده را بازی می‌کند.
یکی از مهم‌ترین مزیت این صندوقها نقد شوندگی بالای آن است.
صندوق سرمایه‌گذاری نیکوکاری
سرمایه‌گذاران در این صندوق با خرید واحدهای صندوق علاوه بر کسب سود، بخشی از آن را به فعالیت‌های نیکوکارانه اختصاص می‌دهند.
صندوق‌های نیکوکاری از سرمایه خرد جمع شده برای امور نیکوکارانهٔ مدرسه‌سازی، بیمارستان سازی و… بهره می‌گیرند.
صندوق‌های تأمین مالی
صندوق‌های تأمین مالی نوعی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند که به‌منظور تأمین مالی در بازار سرمایه تعریف و ایجادشده‌اند.
درواقع شما با سرمایه‌گذاری در این صندوقها علاوه بر کسب سود، در پیشرفت و تامین مالی پروژه‌ها شریک می‌شوید؛ صندوق‌های تأمین مالی دارای انواع متفاوتی هستند که شامل صندوق تأمین مالی پروژه، صندوق‌های زمین و ساختمان و صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه است.
تخصص هر یک از این صندوقها متمرکز بر روی بخش خاصی است.
صندوق‌های اختصاصی بازار گردان
صندوق‌های بازار گردانی برای جلوگیری از ایجاد نوسانات شدید در بازار بورس به وجود آمده‌اند تا با عرضه سهام در مواقع صف خرید و یا ایجاد تقاضا در زمان ایجاد صف فروش از شوک‌های ناگهانی واردشده به بازار جلوگیری کنند.
صندوق‌های بازار گردان باعث می‌شوند، سهام به ارزش ذاتی خود نزدیک شوند.
یافتن صندوق موردنظر
برای دریافت اطلاعات درباره صندوق مناسب با استراتژی معاملاتی‌تان، می‌توانید به‌صورت مستقیم وارد سایت صندوق‌های سرمایه‌گذاری شوید.
در سایت هر صندوقی، امکان ثبت‌نام، خریدوفروش، ابطال صندوق وجود دارد.
همچنین از طریق سایت صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانید به اطلاعاتی از قبیل قیمت صدور، قیمت ابطال، تعداد واحدهای در اختیار سرمایه‌گذاران، مدیران سرمایه‌گذاری صندوق و همچنین اساسنامه و امید نامه صندوقها دسترسی داشته باشید.
اگر اطلاعی از نام صندوقها ندارید، می‌توانید به سایت بورسی «www.fipiran.com» مراجعه کرده و تمام اطلاعات مهمی از قبیل بازدهی صندوقها و مقایسه صندوقها با یکدیگر دسترسی پیدا کنید.
نتیجه‌گیری
بازار بورس ایران با توجه به فرصت‌های فراوان سرمایه‌گذاری که دارد مناسب هر دو گروه ریسک‌پذیر و محافظه‌کار است. اگر ریسک‌پذیر هستید، آموزش دیده و تجربه کسب کنید سپس می‌توانید به شکلی مستقیم وارد بازار شده و سرمایه‌گذاری کنید.
در سرمایه‌گذاری مستقیم به شرط داشتن تجربه و علم، سود بالاتری نصیب شما خواهد شد که در هر بازاری نمی‌توان به چنین سوددهی رسید.
اما اگر ریسک گریزید، بهتر است به سراغ صندوق‌های سرمایه‌گذاری بروید و با توجه به استراتژی سرمایه‌گذاری‌تان واحدهای صندوق دلخواهتان را خریداری کنید.