هیئت بازارهای سرمایه ترکیه (CMB) مرجع نظارتی و مسئول بازارهای اوراق بهادار در ترکیه است. به موجب قانون بازار سرمایه (CML) که در سال 1981 تصویب شد، CMB مقررات دقیقی برای سازماندهی بازارها و توسعه ابزارها و نهادهای بازار سرمایه وضع کرده است. این سازمان توانسته رگوله سطح 3را به خودش اختصاص دهد.
| نام اختصاری | CMBT |
| نام کامل | Capital Markets Board Turkey |
| کشور | ترکیه |
| سطح | سوم |
| وب سایت | www.cmbt.gov.tr |
بیشتر بدانید: رگوله چیست؟
عملکرد CMBT
CMBT بر اساس اهداف اصلی خود، عملکرد عادلانه و منظم بازارها و حمایت از حقوق سرمایه گذاران، طیف وسیعی از مسئولیت ها را دارد. بسته به مراحل توسعه بازارها و وضعیت اقتصاد کشور، فهرست اولویت ها هر از چند گاهی تغییر می کند. با این حال هدف اصلی CMBT یکسان است: داشتن تدابیر لازم برای تقویت و توسعه بازار سرمایه، کمک به تخصیص کارآمد منابع مالی در کشور و در عین حال تضمین حمایت از سرمایه گذار را می توان نام برد.
ماموریت CMBT
مهمترین ماموریت CMBT ، ایجاد مقررات نوآورانه و انجام نظارت با هدف تضمین انصاف، کارایی و شفافیت در بازارهای سرمایه ترکیه و بهبود رقابت بین المللی آنها است.
اهداف و مقاصد
CMB در محدوده مأموریت خود اهداف استراتژیک اصلی خود را در موارد زیر تعیین کرده است:
– افزایش حمایت از سرمایه گذار
– هنجارهای بازارهای سرمایه بین المللی را بپذیرید و آنها را به طور کامل در مقررات وارد کند
– ارتقاء و افزایش اثربخشی عرضه و تقاضای بازارها
– ترویج شفافیت و انصاف در بازار سرمایه
– تسهیل نوسازی ساختار بازار
– تقویت زیرساخت های بازار سرمایه
– ارتقای کیفیت محصولات، کار و کارکنان هیئت مدیره
چارچوب قانونی بازارهای سرمایه در ترکیه
چارچوب قانونی بازارهای سرمایه ترکیه شامل سه قانون اساسی است که یکی از آنها به طور خاص به این حوزه اختصاص دارد و آن قانون بازار سرمایه (CML) است. سایر موارد، دستورقانون شماره 91 در مورد مبادلات اوراق بهادار و قانون تجارت ترکیه است.
دیدگاه CMBT
هدف CML تنظیم و کنترل عملکرد امن، منصفانه و منظم بازارهای سرمایه و حمایت از حقوق و منافع سرمایه گذاران است. پس از تصویب قانون CML در سال 1360، مقررات لازم برای ساماندهی بازارها و نهادهای بازار سرمایه توسط بانک مرکزی انجام شد.
شرکت های سهامی با بیش از 100 سهامدار یا که سهام خود را به عموم عرضه می کنند مشمول CML بودند. طبق اصلاحیه CML که در سال 1999 انجام شد، سهام شرکت ها با بیش از 250 سهامدار عرضه شده به عموم تلقی می شود و این گونه شرکت ها مشمول مقررات مربوط به شرکت های سهامی عام هستند.
علاوه بر اینها، انتشار اوراق بهادار توسط شرکتهای اقتصادی دولتی (SEEs) – از جمله آنهایی که در محدوده برنامه خصوصی سازی قرار دارند – شهرداریها و مؤسسات مرتبط مشمول الزامات افشای CMB هستند که توسط اصلاحات CML تنظیم شده است.
ساختار قانونی CMBT
اصول تأسیس، فعالیت و حسابرسی بورس ها به موجب مصوبه قانون شماره 91 مصوب 1363 تعیین می شود و ساختار قانونی مربوط به عملکرد بازارهای ثانویه در این مصوبه تدوین می شود.
قانون تجارت ترکیه، مصوب 1956، مقررات تأسیس و فعالیت شرکت ها را تنظیم می کند و ابزارهای مالی را به طور کلی تعریف و تنظیم می کند. بنابراین، شرکتهای سهامی مشمول CML هر زمان که مقرراتی در CML وجود نداشته باشد، ملزم به رعایت مفاد قانون تجارت هستند.
تامین مالی CMB
CMB را می توان به عنوان تأمین کننده مالی مستقل در نظر گرفت، زیرا تمام هزینه ها توسط صندوق خاصی که برای این منظور با رعایت قانون بازار سرمایه (CML) ایجاد شده، پرداخت می شود.
درصد معینی از حجم اوراق بهادار ثبت شده در CMB توسط ناشر به عنوان حق ثبت پرداخت می شود که منابع مالی بودجه CMB را تشکیل می دهد. این نسبت با توجه به نوع و سررسید اوراق بهادار و بازار بورسی که اوراق بهادار در آن برای معامله پذیرفته است بین 02/0 تا 2/0 درصد متغیر است. (CML، ماده 28-ب)
در صورتی که درآمد حاصل از این صندوق برای پرداخت هزینه های بانک مرکزی کافی نباشد، این کسری به میزانی که مجلس از بودجه وزارت مربوطه اختصاص می دهد، تامین می شود. با این حال، از زمان تاسیس CMB هرگز این اتفاق نیفتاده است.
روابط بین المللی
CMB به روابط بین المللی و اصول و استانداردهای بین المللی در توسعه بازار اهمیت زیادی می دهد. در این زمینه، علاوه بر مطالعات مربوط به انطباق با استانداردهای اتحادیه اروپا، CMB به تلاش های خود برای تقویت روابط خود با IOSCO، که CMB عضو آن است، ادامه می دهد و همکاری خود را با مقامات خارجی و سازمان های بین المللی افزایش می دهد.
نتیجه گیری
CMBT هیئت سرمایه گذاری ترکیه است که وظیفه نظارت بر بازارهای مالی ترکیه را به عهده دارد. عملکرد CMBT باعث ایجاد بازار عادلانه، شفاف و کارآمد می شود. مهمترین ماموریت CMBT، ایجاد مقررات جدید و نظارت بهتر در بازار است. CMBT توانسته رتبه سطح 3 در جهان را کسب کند. خدمات و نظارت ان سازمان شامل شرکت ها و نهادهای ایرانی هم می شود.